
Futbol oyunlarında tez-tez üzünü komandasının rənglərinə boyamış azarkeşlər görürük. Onlar stadionlarda sanki rəngli bir dənizə çevrilir. Bəs niyə insanlar bu qədər səy göstərib üzlərini rəngləyirlər? Bunun arxasında sadəcə şou yox, həm də psixoloji və sosial səbəblər dayanır.
Kimlik və aidiyyət hissi
Üzün rənglənməsi – azarkeşin “Mən buradayam, mən bu komandanın tərəfdarıyam!” mesajıdır.
- Komandanın rənglərini daşımaq azarkeşi həmin icmanın üzvü kimi göstərir.
- İnsan özünü böyük bir qrupun hissəsi olaraq daha güclü və təhlükəsiz hiss edir.
Bu, psixologiyada “sosial identifikasiya” adlanır.
Emosional boşalma və həyəcan
Stadion atmosferində hisslər çox güclüdür. Üzü boyamaq fanatın bu həyəcanı daha da intensiv yaşamasına kömək edir.
- Bu, emosiyaların vizual ifadəsidir.
- Hətta özünü “döyüşə hazır qəhrəman” kimi hiss etməyə səbəb olur.
Tarixi və ritual kökləri
Azarkeşlərin üz boyaması qədim dövrlərdəki döyüş rituallarına bənzəyir. Tarixdə döyüşçülər də üzlərinə boya vuraraq həm qorxunc görünür, həm də düşmən üzərində psixoloji üstünlük qazanmağa çalışırdılar. Futbol stadionunda da azarkeşlər “öz komandası uğrunda döyüşən əsgərlər” simvolunu daşıyırlar.
Media və diqqət qazanmaq
Bugünkü futbol artıq qlobal şoudur. Üzü rənglənmiş fanat kameralar tərəfindən tez seçilir. Bəzən elə olur ki, hansısa azarkeş fenomen ola və reklam təklifi əldə edə bilər.
- Televiziya və sosial mediada diqqət mərkəzinə düşmək, reklam bazarına girmək istəyənlər bu yola əl atırlar.
- Bu, həm də azarkeş üçün “oyunda iştirak etdiyi bəyan etməsi»nin başqa formasıdır.