Futbolda çox maraqlı bir tendensiya var: baş məşqçilərin böyük əksəriyyəti ilk ciddi əvəzetməni məhz 75-ci dəqiqədən sonra həyata keçirir. Bu, təsadüfi deyil – həm taktiki, həm psixoloji, həm də fizioloji səbəblərə söykənir.
Orta statistikaya görə, peşəkar futbolçu 70–75-ci dəqiqədən sonra yorğunluğun pik mərhələsinə çatır. Bu andan etibarən oyunçunun sürəti, pressing gücü və qərarvermə dəqiqliyi azalır. Məhz buna görə məşqçilər bu dəqiqələri “təhlükəsiz zona” hesab edirlər: nə çox tez, nə də çox gec.
Həm də ki, 75-ci dəqiqədən sonra oyun daha çox açılır, komandalar risk etməyə başlayır. Bu isə əvəzetmənin effektini artırır. Təcrübəli məşqçilər yeni futbolçunun meydanda “fərq yarada biləcəyi” anı gözləyirlər. Yəni, dəyişiklik oyun axarına ən çox təsir göstərə biləcəyi anda edilir.
Oyun sonlarına yaxın rəqib də yorulur və konsentrasiyasını itirir. Əlavə gücə sahib təzə oyunçu məhz bu anda meydana daxil olanda, rəqib üçün “təzyiq effekti” yaranır. Bir növ, son 15 dəqiqəlik təzə nəfəs rəqibin motivasiyasını sındıra bilir.
FIFA və UEFA statistikasına görə, futbol oyunlarında ən çox qol məhz 75–90-cı dəqiqələrdə vurulur. Bu dövr “qızıl 15 dəqiqə” adlanır. Baş məşqçilər də bilir ki, bu aralıq həlledici ola bilər və məhz burada dəyişiklik etmək oyunun taleyini həll edə bilər. Çox tez edilən əvəzetmə risklidir – yeni oyunçu hələ oyuna uyğunlaşmamış, səhvlər edə bilər. Çox gec edilən əvəzetmə isə sadəcə formal xarakter daşıyır. Ona görə 75-ci dəqiqə məşqçilər üçün ən optimal balans nöqtəsi hesab olunur.
Əvəzetmələrin əksər hallarda 75-ci dəqiqədən sonra baş tutmasının səbəbi sadədir: bu an həm futbolçuların fiziki yorğunluğu, həm oyunun ritmi, həm də psixoloji faktorlar baxımından ən əlverişli məqamdır. Futbolda bəzən bir neçə dəqiqəlik gediş oyunun taleyini dəyişir. Baş məşqçilər də məhz bu “qızıl anı” gözləyirlər.
Bunlar da maraqlıdır
